Higiena. Myć czy dezynfekować cz.II

Anna Khan

Higiena. Myć czy dezynfekować cz.II

Artur Mazurek, Ecolab

Bezspornie należy stwierdzić, że – podobnie jak narzędzia czy ręce – dezynfekcji powinno podlegać całe środowisko gabinetu kosmetycznego (meble, podłogi itp.). Wyraźnie mówią o tym przepisy Rozporządzenia Ministra Zdrowia. Utrzymanie czystości mikrobiologicznej stanowiska pracy stanowi o bezpieczeństwie pracy w gabinecie kosmetycznym. Szczególnie specjalnego postępowania wymagają wszelkie zanieczyszczenia organiczne.

Często w czasie zabiegu dochodzi (planowo) lub może dochodzić (przypadkowo) do naruszenia ciągłości skóry. Niesie to za sobą ryzyko zakażeń krwiopochodnych, w przypadku bezpośredniego kontaktu dawki ekspozycyjnej krwi zakażonej – nawet z niewielkim uszkodzeniem skóry lub błony śluzowej osoby zdrowej. W ten sposób może dojść do zakażenia wirusem HIV lub jednym z wirusów zapalenia wątroby (HBV, HCV, inne). Zaznaczyć należy jednoznacznie, że wirus HBV (wywołujący wirusowe zapalenie wątroby) jest znacznie bardziej niebezpieczny od wirusa HIV. Do zakażenia wystarczy już 0,00004 ml zakażonej krwi (do zakażenia wirusem HIV dawka ta wynosi 0,1 ml), a nosicieli wirusa HBV jest 40-krotnie więcej niż nosicieli wirusa HIV. Stąd też każda, nawet najmniejsza plamka krwi lub innego materiału organicznego – to olbrzymie ryzyko zakażenia.
Eliminacja ryzyka

Ryzyko to narzuca nam konieczność szczególnego postępowania. Nie wystarczy przeprowadzić rutynowej dezynfekcji typowym środkiem dezynfekcyjnym przeznaczonym do dezynfekcji powierzchni. Musimy przede wszystkim wyeliminować powstałe ryzyko, czyli pierwszą czynnością, którą należy wykonać, gdy taka sytuacja zaistnieje, jest miejscowe unieszkodliwienie powstałej plamy.
Wybór preparatu

Na skuteczność działania środków dezynfekcyjnych ma wpływ wiele czynników. Jednym z nich jest obecność materiału organicznego. Niektóre substancje aktywne w obecności takiego materiału tracą swoją aktywność lub staje się ona ograniczona. Dlatego normy badania skuteczności środków dezynfekcyjnych odnoszą się do dwóch obszarów: badanie skuteczności w warunkach czystych (bez obciążenia organicznego) i badanie skuteczności w warunkach brudnych (z obciążeniem organicznym).

Jaki preparat wybrać do unieszkodliwienia plamy krwi ?

* Spektrum działania takiego środka musi obejmować działanie wirusobójcze
* Preparat musi być skuteczny w warunkach obciążenia organicznego

Kiedyś – na definiowanych przez Państwowy Zakład Higieny listach środków dezynfekcyjnych dopuszczonych do stosowania w naszym kraju preparaty spełniające powyższe warunki (czyli środki skutecznie niszczące wirusy w warunkach obciążenia organicznego) zaznaczane były specjalnym indeksem z.

W większości przypadków w takich sytuacjach doskonale sobie radzą środki dezynfekcyjne, w których substancją aktywną jest chlor (czyli środki chlorowe). Nie są to typowe środki dezynfekcyjne stosowane w gabinecie kosmetycznym, warto jednak taki preparat posiadać, by móc zastosować go w zaistniałej sytuacji pojawienia się zanieczyszczenia organicznego (podkreślam raz jeszcze – które stanowi olbrzymie ryzyko zakażeń przenoszonych drogą krwi).
Usuwanie zagrożenia
Jak bezpiecznie takie unieszkodliwienie przeprowadzić?

Kiedy już wybraliśmy preparat – sprawdzamy w parametrach działania (stężenie, czas dezynfekcji) – jak powinniśmy go zastosować do unieszkodliwiania plam krwi. Często omawiane środki dezynfekcyjne mają zdefiniowane kilka parametrów działania, niektóre z nich odnoszą się do warunków czystych, a tylko niektóre (takie zdefiniowanie znajduje się na ulotce lub etykiecie preparatu) do warunków brudnych (dezynfekcja powierzchni zanieczyszczonych substancją organiczną; zalewanie plam krwi, wydalin i wydzielin itp.)

Jeżeli jest ot koncentrat do przygotowania roztworu roboczego – przygotowujemy roztwór o właściwym stężeniu i zalewamy powstałą plamę. Następnie (po odczekaniu wskazanego czasu dezynfekcji) zbieramy jednorazowymi ręcznikami. Można też wykonać tzw. „przymoczkę”, czyli nasączyć jednorazowe ręczniki solidną ilością roztworu i po odczekaniu czasu dezynfekcji zebrać również jednorazowymi ręcznikami.

Wśród omawianych środków dezynfekcyjnych (przeznaczonych do unieszkodliwiania plam krwi) znaleźć można również chlorowy preparat w formie granulatu, przeznaczony do bezpośredniego zasypywania plam krwi. Wydaje się to rozwiązaniem znacznie wygodniejszym i bezpieczniejszym w postępowaniu. Powstałą plamę substancji organicznej należy zasypać granulkami preparatu do całkowitego pokrycia zanieczyszczenia. Po odczekaniu wskazanego czasu dezynfekcji usunąć przy pomocy jednorazowych ręczników.
Dezynfekcja

W obu przypadkach – po przeprowadzonym unieszkodliwieniu substancji organicznej należy ponownie zdezynfekować powierzchnię. Wszystkie powstałe odpady (np. używane do zbierania ręczniki) należy odpowiednio zabezpieczyć i przekazać do utylizacji. Przy wykonywaniu omawianych czynności należy stosować środki ochrony osobistej.

Choć zapewne pojawienie się zanieczyszczenia organicznego nie zdarza się często w gabinecie kosmetycznym – absolutnie nie możemy wykluczyć takiej ewentualności. Musimy być na nią przygotowani i zadziałać skutecznie w celu wyeliminowania ryzyka zakażenia krwiopochodnego. Dlatego wśród zestawu środków dezynfekcyjnych stosowanych w gabinecie nie może zabraknąć tego, który w omawianej sytuacji jest skuteczny i najbardziej odpowiedni.